Weer wat opgestoken zei mijn huisgenoot toen we over de Veertigdagen tijd in gesprek raakten en qua planning op 7 weken uitkwamen. Hoe dan? De zondagen ‘tellen’ niet mee in de vasten, dat zijn vierdagen, dagen waarop de vasten verbroken wordt.
Veertigdagentijd, vastentijd, het gaat in ieder geval om de tijd voorafgaand aan Pasen, de tijd waarin we onderweg zijn met Jezus, waarin we ons spiegelen aan de mensen waarmee Jezus onderweg was, de mensen die Hij ontmoette. In wie herken ik me? In Maria, Petrus, de vrouw bij de bron? In het lezen van die verhalen ontdekken we elke keer weer nieuwe perspectieven over wie Jezus is.
En tegelijk noemen we deze veertig dagen de vastentijd, omdat het een tijd van inkeer is, een tijd van reflectie, berouw en verstilling: wat zijn de patronen waar ik in vastloop, waarin verlang ik naar heling en verandering? Wat is het dat elke keer opnieuw de kop opsteekt, wat sterker lijkt te zijn dan mij? Waar wil ik van los komen, vrij van zijn?
Hiermee wordt het een tijd van omkeer, een opnieuw mezelf omdraaien naar God, of misschien wel ontdekken dat als ik goed kijk zie dat God zich al lang naar mij heeft toegekeerd. Het is een tijd die elk jaar opnieuw terugkomt, er is elk jaar opnieuw wel iets wat ons afleidt van wat er echt toe doet. Juist dat herhalend patroon geeft hoop dat we elke keer opnieuw mogen beginnen en dat er in het jaar een ritme zit dat hier op wijst. Hiermee is het een tijd van vernieuwing, en dat past bij het voorjaar, een tijd waarin het groen weer langzaam uit de grond komt, de krokussen opkomen en de bloesem in de knop zit.
Vasten?
Waar vast je dan van? Het is boeiend de vraag om te draaien. Waar verlang ik ten diepste naar? Waar wil ik meer ruimte en tijd voor hebben? Die trage vragen stellen en daar aandachtig bij blijven vraagt tijd, vraagt ruimte in je hoofd en je leven, en dat betekent dat er minder ruimte is voor iets anders: iets waar je van kunt vasten. Tegelijk kan het vasten van iets, het niet doen van iets je ook wijzen op dingen die essentieel zijn in je leven: gaat het om lekker eten, kleren kopen, of liggen hier behoeftes onder die op een diepere manier gevuld kunnen worden in ontmoeting met God. De vastentijd geeft je veertig dagen de tijd om hier mee te experimenteren en aandachtig te ontdekken waar je God aanwezig ziet in jouw leven en dat van mensen om je heen. En dat brengt verandering.
Veel organisaties hebben mooie bronnen om de veertigdagentijd vorm te geven. Een paar van de vormen:
Ignatiaans bidden: Dagelijkse meditatie die bestaat uit een Bijbeltekst en enkele vragen die je helpen om de woorden binnen te laten komen in je hart.
Tearfund: Combinatie van inhoudelijke overdenkingen uit de Bijbel, inspirerende verhalen, gedichten, vragen en opdrachten die helpen om met Jezus onderweg te gaan.
Bijbel Genootschap: Met dit boekje en de bijbehorende podcast sta je in de weken voor Pasen stil bij de oproep die Jezus in het Lucas-evangelie doet: met liefde omzien naar elkaar.
Ik ben zelf fan van verschillende engelstalige veertigdagen projecten:
Art and Theology: een combinatie van reflecties met beeldende kunst, gedichten en muziek. Zoek ook op Spotify naar Art & Theology voor mooie playlists.
The Lent Project: een combinatie van beeldende kunst, muziek en theologische reflectie.
Benieuwd hoe jij vorm gaat geven aan deze vastentijd en welke bronnen je daarbij gebruikt!